Đầu năm 1944, sau khi đã đánh tan hai hệ thống phòng thủ ngoài cùng của Nhật tại Thái Bình Dương trên quần đảo Gilbert và quần đảo Marshall, quân Mỹ tiến chiếm quần đảo Mariana và trọng điểm là đảo Saipan. Ngày 15 tháng 6 năm 1944, trận Saipan bắt đầu. Đến ngày 9 tháng 7 năm 1944, hòn đảo đã hoàn toàn nằm trong tay người Mỹ. Sau khi chiếm xong Saipan, quân Mỹ đánh chiếm tiếp các đảo Guam và Tinian. Chưa đầy một tháng, các đảo này đã lọt về tay người Mỹ.

Chiếm được quần đảo Mariana, Mỹ đã giành được một thắng lợi chiến lược vô cùng quan trọng. Sau khi Mỹ chiếm được Saipan, lần lượt Tokyo, nhiều vùng lãnh thổ phía nam Nhật Bản và các căn cứ của Nhật như Đài Loan, Philippines và quần đảo Caroline đều nằm trong tầm oanh tạc của không quân Mỹ.

Trong khi đó, các trận hải chiến ác liệt trên biển Philippines và vịnh Leyte đã khiến cho hải quân và không quân Nhật tê liệt với những tổn thất không thể bù đắp. Trong trận hải chiến biển Philippines, hạm đội Liên hợp Nhật bị mất 92% số máy bay và ba hàng không mẫu hạm bị đánh chìm. Đến trận Hải chiến vịnh Leyte vào tháng 10 năm 1944, Nhật mất thêm bốn hàng không mẫu hạm và ba thiết giáp hạm. Do đó, khi quân Mỹ tiến hành đổ bộ vào Iwo Jima, không một chiến hạm nào của Nhật được gửi đến để tham chiến. Trong khi đó, không quân Nhật cũng không khá gì hơn khi mà những tổn thất to lớn trong năm 1944 cộng với các đợt không kích của Mỹ nhắm vào các nhà máy sản xuất máy bay nên tính đến tháng 3 hay tháng 4 năm 1945, tổng số máy bay của không quân Nhật không đến 3.000 chiếc. Hơn nữa, những máy bay này có tầm hoạt động chưa đến 900 km (559 dặm) nên không thể bay từ Nhật đến để bảo vệ đảo Iwo Jima. Người Nhật ưu tiên sử dụng các máy bay này cho việc bảo vệ Đài Loan và các đảo lân cận gần Nhật Bản.[14]

Thoạt đầu, các nhà chiến lược ở Washington cũng như đô đốc Nimitz ở Hawaii cho rằng sau Philippines, quân Mỹ sẽ đổ bộ lên Đài Loan. Nhưng mấy tuần trước cuộc đổ bộ ở Leyte, được nghe chuẩn đô đốc Raymond Spruance trình bày thì người Mỹ thay đổi kế hoạch: bỏ qua Đài Loan, đánh thẳng vào các đảo cực Nam lãnh thổ Nhật Bản: Iwo Jima, Okinawa,...[15]